İcra Hukukunda İmzaya İtiraz Nasıl Yapılır? Nedir?

İmzaya İtirazın Hukuki Süreci ve Uygulama Şartları

İcra takibinde, borçlunun takibe dayanak belge üzerindeki imzanın kendisine ait olmadığını beyan ederek takibe itiraz etmesi, “imzaya itiraz” olarak adlandırılmaktadır. Bu itiraz, senet takibi, sözleşmeye dayalı takip veya tahliye taahhütnamesine dayalı takip gibi farklı türlerde olabilir. Eğer borçlu, ödeme emrine itiraz ederken imzaya da itiraz etmek istiyorsa, bu durumu ayrıca ve açıkça ifade etmek zorundadır. Örneğin, “Senet altındaki imza bana ait değildir” veya “Gösterilen imza sahte olup, bana ait değildir” şeklinde bir ifade kullanılmalıdır.

Eğer borçlu yalnızca borca itiraz eder ve imzaya ilişkin herhangi bir beyan yapmazsa, takibe dayanak olan senet üzerindeki imza kabul edilmiş sayılacaktır. Örneğin, "Senette belirtilen borcum bulunmamaktadır" şeklinde yapılacak bir itiraz, yalnızca borca yönelik bir itiraz olarak değerlendirilir. Bu durumda, borçlu imzaya ilişkin bir itirazda bulunmadığı için, senetteki imza kendisine ait olmasa dahi kabul edilmiş sayılır.

Takip alacaklısının dayandığı belge, adi senet veya imzalı bir evrak değilse, imzaya itiraz edilmesi mümkün olmayacaktır. Ayrıca, takip borçlusu ödeme emrine itiraz ederken, eğer senet noter tarafından onaylanmış bir senetse, borçlunun imzaya itirazda bulunması söz konusu olamaz. Bu durumda, icra mahkemesi imzaya ilişkin bir inceleme yapamaz. Ancak borçlu, noterlikçe onaylanmış senet üzerindeki imzanın sahte olduğunu iddia ediyorsa, bunu ayrıca açacağı bir sahtelik davasında ileri sürebilir.

İmzaya İtiraz Takibi Durduurur Mu?

İmzaya itiraz, her durumda takibi durdurmaz. Somut olayın özelliklerine göre, satış hariç diğer işlemler durdurulabilir, takip tamamen durabilir veya takip herhangi bir şekilde etkilenmeden devam edebilir. Bu noktada, imzaya itirazın sonuç doğurabilmesi için dikkatli bir şekilde hareket edilmesi ve hak kaybı yaşanmaması adına deneyimli bir icra avukatından yardım alınması önemlidir.

İmzaya İtiraz Usulü

Alacaklı tarafından başlatılan icra takibi sonrası borçluya ödeme emri gönderilir. Borçlunun ödeme emrine itiraz süresi, ödeme emrinin kendisine tebliğinden itibaren başlar. İmzaya itiraz, icra dairesine verilecek bir dilekçe ile yapılır. Ancak dilekçenin doğru bir şekilde hazırlanması ve dosyaya eksiksiz olarak sunulması, itirazın geçerli olabilmesi açısından önemlidir. Bu nedenle, itirazın sağlıklı bir şekilde sonuçlanabilmesi için bir avukattan yardım alınması önerilir.

İmzaya İtiraz Süresi

İmzaya itiraz süresi, takip türüne göre değişir. Eğer kambiyo senedi (bono, çek, poliçe) söz konusuysa, itirazın 5 gün içinde yapılması gerekmektedir. Eğer ilamsız bir takip söz konusu ise, itiraz süresi 7 gündür. İtiraz süresi, somut olaya göre farklılık gösterebileceğinden, bu sürelerin kaçırılmaması için dikkatli olunmalıdır.

İcra müdürlükleri, itirazın süresinde yapılıp yapılmadığını kendiliğinden kontrol eder. Eğer itiraz süresi geçirilmişse, itiraz geçerli kabul edilmez ve icra müdürü takibe devam eder.

Gecikmiş İtiraz

Borçlunun, ödeme emrine itiraz edememesi durumunda, gecikmiş itiraz düzenlemesi devreye girebilir. Borçlu, kendisinden kaynaklanmayan bir engel nedeniyle süresinde itiraz edemediyse, gecikmiş itiraz talebinde bulunabilir. Ancak, engelin oluşmasına borçlunun kusurunun sebep olması durumunda, gecikmiş itiraz yapılamaz.

Örneğin, borçlunun ağır bir hastalık geçirmesi bu tür bir engel olarak kabul edilebilir. Bu durumda borçlu, engelin kalkmasından itibaren 3 gün içinde gecikmiş itirazda bulunabilir. Gecikmiş itiraz, icra dairesine değil, icra mahkemesine yapılır. Mahkeme, borçlunun mazeretini kabul ederse, itiraz süresinin henüz geçmemiş gibi işlem görmesini sağlar. Mazeret kabul edilmezse, gecikmiş itiraz talebi reddedilir ve icra takibi işlemleri devam eder.

İmza İtirazı Karşısında Alacaklının Hakları

Takip borçlusu, ödeme emrinin kendisine tebliğinden sonra imzaya veya borca itiraz edebilir. İmzaya itiraz edilmesi halinde, alacaklı, itirazın iptali davası açma hakkına sahiptir. Bu davada, alacaklı itirazın geçici olarak kaldırılmasını talep edebilir. Ancak, imzaya itiraz halinde itirazın tamamen kaldırılması değil, yalnızca geçici kaldırılması talep edilebilir.

İtirazın geçici kaldırılması, icra mahkemesinin bağlı olduğu icra müdürlüğüne yapılır ve basit yargılama usulü uygulanır. Duruşma yapılması zorunludur. Eğer mahkeme itirazın geçici olarak kaldırılmasına karar verirse, icra takibi işlemleri durur. Ancak mahkeme, borçlunun duruşmaya mazeretsiz olarak gelmemesi durumunda itirazın geçici olarak kaldırılmasına karar verir ve borçluya %10 para cezası verilir.

Yapılan incelemeler sonucunda, imzanın borçluya ait olmadığı tespit edilirse, icra mahkemesi itirazın geçici olarak kaldırılmasını reddeder. Ayrıca borçlu lehine tazminat da hükmedilebilir.

Kambiyo Senetlerinde İmza İtirazı

Kambiyo senedi (bono, çek, poliçe) üzerinde yer alan imzaya ilişkin itiraz, ödeme emrinin tebliğinden itibaren 5 gün içinde yapılmalıdır. İtiraz, icra mahkemesine bildirilir ve mahkeme mutlaka duruşmalı olarak inceleme yapar. Eğer imzanın borçluya ait olmadığı tespit edilirse, itiraz kabul edilir ve icra takibi durur. Bu kararın kesinleşmesiyle birlikte takibin iptal edilmesi ve haczedilen malların iade edilmesi söz konusu olabilir.

Eğer imzanın borçluya ait olduğu ortaya çıkarsa, itiraz reddedilir ve alacaklı, takibe devam etme hakkına sahip olur.

Sonuç ve Öneriler

İmzaya itiraz, birçok prosedür ve hukuki detay içeren bir süreçtir. Borçlunun, takibe dayanak olan senet üzerindeki imzaya itiraz etmesi halinde yapılacak işlemler, usuli ve maddi hatalar içerebilir. Bu nedenle, icra takibine itiraz edilmeden önce bir avukattan hukuki danışmanlık alınması, işlemlerin doğru bir şekilde yapılabilmesi için önemlidir. Mersin'de bulunan avukatlık ofisimizden destek alabilir, Avukat Şevval Tatlı ile irtibata geçebilirsiniz.